Συρία, το «κυνήγι» της παλιάς ελίτ του καθεστώτος Άσαντ

ΡεπορτάζΜαργαρίτα Βεργολιά

Ενώ ο Μπασάρ αλ Άσαντ βρίσκεται με άσυλο στη Μόσχα, στελέχη και ευνοούμενοι επιχειρηματίες του πρώην καθεστώτος στη Συρία μπαίνουν στο «στόχαστρο» και αναζητούν ασφαλές καταφύγιο αλλού

Ο τάφος του Χαφέζ αλ Άσαντ -ιδρυτή του καθεστώτος που καταδυνάστευσε πάνω από μισό αιώνα τη Συρία- παραδόθηκε στην πυρά.

Ο γιός του, διάδοχός του και πλέον έκπτωτος πρόεδρος, Μπασάρ Αλ Άσαντ -κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου- έχει διαφύγει στη Μόσχα, όπου διατηρούσε ήδη μεγάλη περιουσία και πλέον έχει άσυλο από τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν.

Όμως στη μετά Άσαντ εποχή υπάρχουν πολλοί ανοιχτοί «λογαριασμοί».

«Δεν θα διστάσουμε να καταστήσουμε υπόλογους τους εγκληματίες, τους δολοφόνους, τους αξιωματικούς της ασφάλειας και του στρατού που εμπλέκονται στα βασανιστήρια του συριακού λαού», έγραψε στο Telegram ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι.

Ο νέος de facto ισχυρός άνδρας της Δαμασκού και ηγέτης της τζιχαντιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχίρ αλ Σαμ (HTS), πρώην «θυγατρικής» της αλ Κάιντα.

Έχει επίσης καταγγελθεί για φρικαλεότητες στη Συρία, αλλά η Δύση τώρα εξετάζει ακόμη και να τη βγάλει από τη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων, μεταξύ πολλών άλλων…

Τώρα, η HTS ετοιμάζει λίστα με τα ονόματα όλων όσοι δολοφόνησαν και βασάνισαν Σύρους επί του προηγούμενου καθεστώτος, προσφέροντας αμοιβές για τον εντοπισμό και τη σύλληψή τους.

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν ήδη διάφορα βίντεο και αναφορές για πράξεις αντεκδίκησης κατά πρώην αξιωματούχων, από τη Δαμασκό μέχρι τη Λατάκια.

Το «κυνήγι» της παλιάς ελίτ στη Συρία έχει ήδη αρχίσει.

Τα ίχνη πολλών μελών της έχουν εξαφανιστεί.

Για άλλους υπάρχουν συγκεχυμένες πληροφορίες.

Όπως για τον ο Ιχάμπ Μαχλούφ -Σύρο επιχειρηματία και ξάδελφο του Μπασάρ αλ Άσαντ- ο οποίος φέρεται ότι σκοτώθηκε από πυρά ενώ προσπαθούσε να φύγει μαζί με άλλους από τη Δαμασκό, καθώς το καθεστώς κατέρρεε.

Από τα πυρά που γάζωσαν την ακριβή BMW του λέγεται ότι τραυματίστηκε ο δίδυμος αδελφός του Ιγιάντ Μαχλούφ, πρώην στέλεχος των διαβόητων υπηρεσιών πληροφοριών της Συρίας.

Άνευ ωστόσο επιβεβαίωσης -άραγε από ποιον;- και αποδεικτικών στοιχείων, οι σχετικές αναφορές παραμένουν προσώρας φήμες…

Μαζί με τη δυναστεία Άσαντ, τα μέλη της οικογένειας Μαχλούφ θεωρούνται από τα πιο μισητά του πρώην καθεστώτος.

Ο Ιχάμπ, ο Ιγιάντ και τα αδέλφια τους Χαφέζ και Ράμι κατείχαν υψηλές θέσεις, ήταν στελέχη του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών και συμμετείχαν -ως άτομα του στενού περιβάλλοντος του Μπασάρ αλ Άσαντ- στη λεηλάτηση της Συρίας.

Ειδικά ο Ράμι είχε γίνει δισεκατομμυριούχος, ο μεγαλύτερος επιχειρηματίας στη χώρα, ελέγχοντας κατά εκτιμήσεις έως και το ήμισυ της εθνικής οικονομίας, μέχρι που το 2020 έπεσε στη δυσμένεια του Μπασάρ αλ Άσαντ -ή κατά ορισμένους αναλυτές της πρώην «πρώτης κυρίας» Άσμα.

Σύντομα οι δίδυμοι αδελφοί του έγιναν οι νέοι «εκλεκτοί» ολιγάρχες του καθεστώτος, λειτουργώντας  -σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times- ως συνέχεια μιας «γέφυρας» μεταφοράς τεράστιων χρηματικών ποσών στη Μόσχα.

Όμως ακόμη πιο μισητός είναι ο σήμερα άφαντος Μάχερ αλ Άσαντ, ο μικρότερος αδελφός του ανατραπέντος προέδρου της Συρίας.

Γνωστός και ως «Ο Εκτελεστής», διοικούσε τις ελίτ δυνάμεις του συριακού στρατού και κατηγορείται για την εξόντωση χιλιάδων σε επιθέσεις με χημικά όπλα.

Έχει επίσης κατονομαστεί σε εκθέσεις του ΟΗΕ για την ενορχήστρωση της δολοφονίας του πρώην πρωθυπουργού του Λιβάνου, Ραφίκ Χαρίρι, το 2005.

Γνωστός ως ο πιο ακραίος στην οικογένεια Άσαντ, ο Μάχερ ήλεγχε επίσης το λαθρεμπόριο ναρκωτικών, κυρίως του Captagon, γνωστού και ως «το χάπι των τζιχαντιστών», κατακλύζοντας τα κράτη του Κόλπου και απέφερε δισεκατομμύρια δολάρια στα ταμεία του συριακού καθεστώτος.

Αν και σε βάρος του Μάχερ έχουν επίσης επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ -με τη Γαλλία να έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης σε βάρος του για συνέργεια σε εγκλήματα πολέμου- ο ίδιος θεωρείται βέβαιο ότι έχει επίσης μεταφέρει προ πολλού δισεκατομμύρια στο εξωτερικό.

Μέχρι τώρα είναι άγνωστο πού βρίσκεται.

Όπου φύγει φύγει

«Οι ειδήσεις αυτή την εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένων αναφορών της εφημερίδας Nidaa Al-Watan και του τηλεοπτικού δικτύου LBCI, ανέδειξαν την παρουσία στον Λίβανο αρκετών επιχειρηματιών του συριακού πρώην καθεστώτος», γράφει ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Daraj, με έδρα τη Βηρυτό.

Μεταξύ των αναφερόμενων ονομάτων, γράφει, είναι οι -υπό αμερικανικές κυρώσεις- επιχειρηματίες Χάλεντ Καντούρ και  Μοχάμεντ Χάμσο, στενοί συνεργάτες του Μάχερ αλ Άσαντ και αμφότεροι κάτοικοι του Λιβάνου.

Καταφύγιο στην όμορη χώρα της Συρίας -απ’ όπου μέχρι πρότινος έφευγαν μονάδες της φιλοϊρανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ προς στήριξη του καθεστώτος Άσαντ- φέρεται να έχει επίσης αναζητήσει o Άλι Μαμλούκ, ο οποίος υπηρέτησε ως σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπασάρ αλ Άσαντ.

Θεωρείται εκ των «εγκεφάλων» της βάναυσης καταστολής στα συριακά εδάφη.

Επικαλούμενη πηγές ασφαλείας, η εφημερίδα Nidaa Al-Watan ανέφερε ότι κατέφυγε στη Βηρυτό ή στα νότια προάστια της λιβανέζικης πρωτεύουσας, μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, ενώ στον Λίβανο εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης σε βάρος του από το 2013.

Άλλες πηγές αρνήθηκαν πάντως την παρουσία του στη χώρα, υποστηρίζοντας ότι ο Μαμλούκ παραμένει στη Δαμασκό.

Ο υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών του Λιβάνου, απέρριψε τις αναφορές ως «φήμες».

«Δεν υπάρχουν Σύροι αξιωματούχοι ασφαλείας στον Λίβανο», σχολίασε.

Η διαβεβαίωση πάντως του υπηρεσιακού πρωθυπουργού της χώρας, Νατζίμπ Μικάτι, ως προς τη δέσμευση της κυβέρνησης στους εγχώριους και διεθνείς νόμους «με τρόπους που διασφαλίζουν το συμφέρον του Λιβάνου, του λαού του και τις μελλοντικές σχέσεις με τον συριακό λαό», σχολιάστηκε ως ασαφής και αινιγματική.

Και δη στον απόηχο των δηλώσεων του αλ-Τζολάνι ότι η νέα ηγεσία της Δαμασκού από ζητήσει και από ξένες χώρες την παράδοση τυχόν υπόπτων για εγκλήματα κατά του συριακού λαού.

Σε αναζήτηση αποδεικτικών στοιχείων

Πάντως ο Καναδός πρώην εισαγγελέας Ρομπέρ Πετί, νυν επικεφαλής του διεθνούς ανεξάρτητου μηχανισμού «IIIM» -μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων, που συστάθηκε με απόφαση του ΟΗΕ το 2016 για τη διερεύνηση των εγκλημάτων στη Συρία– εμφανίστηκε σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη να κρατά «μικρό καλάθι».

Αν και οι εξελίξεις στη Συρία -τόνισε- δίνουν «επιτέλους» τη δυνατότητα επιτόπου πρόσβασης σε αποδεικτικά στοιχεία, εξέφρασε ανησυχία για την πιθανότητα καταστροφής τους, στο χάος που επικράτησε κατά την ανατροπή του Άσαντ.

Η μεταβατική κυβέρνηση γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι να εξασφαλίσει υλικό για φρικτές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι αναμένει απάντηση των νέων αρχών στη Δαμασκό στο αίτημα έκδοσης αδειών εισόδου για τα μέλη της ομάδα του.

IN.GR