Δασμοί Τραμπ: Πόσο κοστίζουν στην παγκόσμια οικονομία

Γιώργος Μαζιάς

Η νέα «εμπορική καταιγίδα» δυναμώνει μετά την απάντηση της Κίνας με 34% στα εισαγόμενα από ΗΠΑ – Οι αναλυτές περιμένουν ότι οι δασμοί θα επιφέρουν πλήγμα στην ανάπτυξη και άνοδο πληθωρισμού

Η «Μαύρη Πέμπτη» από τη «βαριά σφύρα» του Τραμπ προκαλεί «μαύρη τρύπα» στα ταμεία όλου του πλανήτη. Ολοι χαμένοι. Οι δασμοί του αμερικανού προέδρου πλήττουν εξαγωγές της ΕΕ ύψους 370 δισ. ευρώ, σχεδόν το 70% της. Το πλήγμα είναι τεράστιο σε αυτοκίνητα, χάλυβα, αλουμίνιο, ενώ επόμενος στόχος είναι η φαρμακοβιομηχανία.

Οι οικονομικοί αναλυτές κάνουν λόγο για τη «μεγαλύτερη αλλαγή στο παγκόσμιο εμπόριο τα τελευταία 100 χρόνια»

Σύμφωνα με τις προβλέψεις των Βρυξελλών, αν οι εισαγωγές από την ΕΕ παραμείνουν σταθερές, οι ΗΠΑ μπορεί να εισπράξουν έως 81 δισ. ευρώ ετησίως από τους νέους δασμούς. Μια τεράστια αύξηση σε σχέση με τα 7 δισ. ευρώ που εισπράττει σήμερα η Ουάσιγκτον από δασμούς στην ΕΕ.

Πρόκειται για «τη μεγαλύτερη αλλαγή στο παγκόσμιο εμπόριο τα τελευταία 100 χρόνια», ομολογούν οι οικονομικοί αναλυτές.

Η απάντηση της Κίνας

Την επόμενη ημέρα, δηλαδή προχθές, ήλθε η ηχηρή απάντηση της Κίνας. Ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει δασμούς 34% σε όλες τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ, αρχής γενομένης στις 10 Απριλίου, ενώ έθεσε ήδη από προχθές σε ισχύ ελέγχους στις εξαγωγές ορισμένων σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ, προσέθεσε 16 αμερικανικές οντότητες σε κατάλογο ελέγχου εξαγωγών, κατηγοριοποίησε άλλες 11 ως «μη αξιόπιστες» και υπέβαλε καταγγελία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, χαρακτηρίζοντας τους αμερικανικούς δασμούς μονομερή εκβιασμό.

Η αντίδραση Τραμπ

«Η Κίνα το χειρίστηκε λάθος, πανικοβλήθηκε – το μόνο πράγμα που δεν έχει περιθώριο να κάνει», αντέδρασε σε οξείς τόνους ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μέσω σερί αναρτήσεων στην πλατφόρμα του Truth Social, την ώρα που η Wall Street άνοιγε με σημαντικές απώλειες και τους βασικούς δείκτες στο «κόκκινο», με φόντο τη συνεχιζόμενη «αιμορραγία» στις διεθνείς αγορές.

«Οι πολιτικές μου δεν θα αλλάξουν ποτέ», επέμεινε ο Τραμπ,  διαβεβαιώνοντας «τους πολλούς επενδυτές που έρχονται στις ΗΠΑ» ότι «αυτή είναι μια καλή στιγμή για να γίνετε πλούσιοι, πιο πλούσιοι από ποτέ!», εν μέσω φόβων για περαιτέρω κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου και ύφεση.

Απτόητος, ο αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι, κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον ηγέτη του Βιετνάμ, η ασιατική χώρα «θέλει να μειώσει τους δασμούς της στο μηδέν, εάν μπορεί να έλθει σε συμφωνία με τις ΗΠΑ». Αξίωσε, δε, από τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ να μειώσει τα επιτόκια, τονίζοντας πως είναι η «τέλεια στιγμή».

«Κόψε τα επιτόκια, Τζερόμ, και σταμάτα να παίζεις πολιτική!», έγραψε στο Truth Social, την ώρα που ο κεντρικός τραπεζίτης των ΗΠΑ προειδοποιούσε για υψηλότερο πληθωρισμό και βραδύτερη ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας, λόγω των «μεγαλύτερων από το αναμενόμενο» νέων δασμών του προέδρου Τραμπ.

Επιπτώσεις

Η νέα «εμπορική καταιγίδα» αναμένεται να μειώσει την παγκόσμια ανάπτυξη κατά 0,4 έως 0,8 ποσοστιαίες μονάδες μέσα στο 2025 και να αυξήσει τον πληθωρισμό κατά περίπου 0,5 μονάδα (0,4 στην ΕΕ). Παράλληλα, θα μπορούσε να προκαλέσει την απώλεια άνω των 300.000 θέσεων εργασίας στις ανεπτυγμένες οικονομίες.

Από τις 9 Απριλίου, οι δασμοί 10% (γενικοί) και 20% (στην ΕΕ) τίθενται σε ισχύ, μεταβάλλοντας δραστικά τους παγκόσμιους εμπορικούς συσχετισμούς. Ο ΠΟΕ εκτιμά ότι θα προκληθεί συρρίκνωση 1% στο παγκόσμιο εμπόριο.

Εξαγωγές

Η Citi προβλέπει μείωση 7%-17% των ευρωπαϊκών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ. Η Γερμανία πλήττεται περισσότερο λόγω αυτοκινητοβιομηχανίας, ενώ η πτώση του ΑΕΠ της ΕΕ αναμένεται να φτάσει ως το 0,55% το 2029.

Τα χρηματιστήρια «ματώνουν», ενώ η Apple είδε τη μετοχή της να πέφτει κατακόρυφα (-9%). Η Ισπανία ανακοίνωσε πακέτο στήριξης ύψους 14,1 δισεκατομμυρίων ευρώ για να μετριάσει τις επιπτώσεις στους πληγέντες τομείς, όπως το ελαιόλαδο, το κρασί και τα βιομηχανικά προϊόντα. Η Αυστρία φοβάται μείωση του ΑΕΠ έως και 0,35% για φέτος, η Πολωνία υπολογίζει απώλειες 2,5 δισ. ευρώ, ενώ οι φτωχότερες οικογένειες της Αμερικής θα δουν τα εισοδήματα να μειώνονται έως και 5,5%.

Ο χρυσός, παρά τον ρόλο του ως ασφαλούς καταφυγίου, έχασε 1%. Το δολάριο υποχώρησε πάνω από 2% έναντι του γεν και περίπου 1% έναντι της στερλίνας. Οι αποδόσεις των ομολόγων έπεσαν κατακόρυφα. Το 10ετές αμερικανικό στο 4,04% (-8 μονάδες βάσης), το γερμανικό bund στο 2,6% και το ισπανικό 10ετές από 3,35% σε 3,29%. Το bitcoin είναι κάτω από τα 82.000 δολάρια. Από τα υψηλά μετά την ορκωμοσία του Τραμπ έχει χάσει πάνω από 20%, μπαίνοντας σε «bear market». Το πετρέλαιο Brent έχασε 6%, κάτω από τα 70 δολάρια/βαρέλι.

Οι δασμοί σε χώρες – παραγωγούς παπουτσιών και ρούχων όπως το Βιετνάμ και η Ινδονησία έπληξαν από 4% ως και 11% τις μεγάλες εταιρείες ένδυσης. Ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας επίσης επλήγη ως και 8%.

Στον αγροδιατροφικό τομέα η εκτιμώμενη πτώση φτάνει το 6%, αλλά βασικά προϊόντα όπως το ελαιόλαδο και το κρασί θα μπορούσαν να ξαναζήσουν την ύφεση που υπέστησαν μεταξύ 2019 και 2020, όταν οι δασμοί που επιβλήθηκαν μείωσαν τις πωλήσεις του ελαιολάδου στην αγορά των ΗΠΑ κατά 70%, ενώ ο κλάδος του κρασιού αντιμετωπίζει χειρότερη απειλή, με το ενδεχόμενο να εφαρμοστεί δασμός 200% ως αντίποινα για τους ευρωπαϊκούς δασμούς στο μπέρμπον.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»