Λάουρα Κοβέσι: Η Ευρωπαία Εισαγγελέας που έφερε στο φως το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ – Και όχι μόνο

ΕπιμέλειαΑρχοντία Κάτσουρα

Η Ευρωπαία Εισαγγελέας, Λάουρα Κοβέσι, είναι γνωστή στην Ελλάδα. Εκτός από το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, έχει ασχοληθεί και με τη Σύμβαση 717, που βρέθηκε στο επίκεντρο μετά το δυστύχημα στα Τέμπη.

Η Λάουρα Κοβέσι είναι η Ευρωπαία Εισαγγελέας, η πρώτης επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO). Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είναι νέος θεσμός και είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση υποθέσεων που αφορούν τη διασπάθιση ευρωπαϊκών πόρων.

Η Λάουρα Κοβέσι είναι γνωστή στην Ελλάδα. Διότι εκτός από το σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ, έχει ασχοληθεί και με άλλες υποθέσεις που αφορούν τη χώρα μας.

Ένα από αυτά είναι η Σύμβαση 717, με την οποία ασχολείται πολύ πριν τη μάθουμε οι πολλοί, πριν από το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Η Ευρωπαία Εισαγγελέας, μάλιστα, παρα τα εμπόδια που συνάντησε, έχει απαγγείλει κατηγορίες σε εμπλεκόμενα πρόσωπα. Επίσης, έχει καταγγείλει εμπόδια από την ελληνική κυβέρνηση στην έρευνά της για τη Σύμβαση 717.

Και κατά της Φον ντερ Λάιεν

Επίσης, η υπηρεσία της είναι αυτή η οποία διερευνά τις καταγγελίες για πιθανές εγκληματικές ενέργειες την εποχή της πανδημίας Covid-19 αναφορικά με το εμβόλιο. Ερεύνησε την εμπλοκή της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, μέσω των sms που αντάλλασσαν. Η υπόθεση έφτασε στο δικαστήριο της ΕΕ, το οποίο καταδίκασε  την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, διότι δεν έδωσε στη δημοσιότητα τα επίμαχα μηνύματα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «δεν έχει δώσει εύλογη εξήγηση που να δικαιολογεί τη μη κατοχή των ζητούμενων εγγράφων» και της ζητά να πληρώσει τα δικαστικά έξοδα.

Ποια είναι

Η Λάουρα Κοβέσι γεννήθηκε το 1973 στο Σφάντου Γκεόργκε της Τρανσυλβανίας. Έπαιξε μπάσκετ στην εθνική νεανίδων της Ρουμανίας και σπούδασε νομικά στο Κλουζ-Ναπόκα και στο Τιμισοάρα. Έχει κάνει διδακτορική διατριβή στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.

Το 2006 έγινε η πρώτη γυναίκα Γενική Εισαγγελέας της Ρουμανίας – και η νεότερη στην ιστορία της χώρας. Το 2013 ανέλαβε την Εθνική Διεύθυνση Καταπολέμησης της Διαφθοράς (DNA).

Στη διάρκεια της θητείας της οδηγήθηκαν στη Δικαιοσύνη δεκάδες υπουργοί, βουλευτές, «τοπικοί άρχοντες» και ο πρώην πρωθυπουργός Αντριάν Ναστάζε. Το 2016 ανανεώθηκε η θητεία της με την υποστήριξη της Κομισιόν, των ΗΠΑ και πλήθους πολιτών.

Δύο χρόνια μετά αποπέμφθηκε, καθώς στοχοποιήθηκε πολιτικά από το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, το οποίο το 2018 δημιούργησε το «Τμήμα Ερευνών Δικαστικών Αδικημάτων» για τη διερεύνηση εισαγγελέων.

Διώξεις στη χώρα της

Παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή της Βενετίας έκρινε ότι η δημιουργία του σώματος είχε πιθανό στόχο να υπονομεύσει την ανεξαρτησία των Ρουμάνων δικαστικών και την εμπιστοσύνη του κοινού στη δικαιοσύνη, η κυβέρνηση της Ρουμανίας προχώρησε τα σχέδιά της.

Στις 13 Φεβρουαρίου 2019, η Λάουρα Κόβεσι κλήθηκε ως ύποπτη σε μια υπόθεση με τις κατηγορίες της κακομεταχείρισης, της δωροδοκίας και της ψευδούς μαρτυρίας.

Είχε προηγηθεί καταγγελία του Σεμπάστιαν Γκίτα, φυγά πολιτικού και επιχειρηματία που διώχθηκε για διαφθορά από την εισαγγελία. Ακολούθησε και δεύτερη δίωξη, με την κατηγορία του συντονισμού «οργανωμένης ομάδας εισαγγελέων», η οποία διώκει τους ανθρώπους παράνομα. Έπειτα από μακρά δικαστική μάχη, το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της Ρουμανίας την έκρινε αθώα.

Επίσης, το 2020, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε πως η απομάκρυνσή της από το δικαστικό σώμα παραβίασε το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και την ελευθερία έκφρασης.

Το 2019, η Ευρωβουλή την εξέλεξε πρώτη Ευρωπαία Εισαγγελέα, παρά τις αντιδράσεις της κυβέρνησης του Βουκουρεστίου.

Τι κάνει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία λειτουργεί ως ενιαίο γραφείο με έδρα το Λουξεμβούργο και με αποκεντρωμένη δομή, διαθέτοντας 35 γραφεία σε 22 κράτη-μέλη.

Από τον Ιούνιο του 2021 έχει εξασφαλίσει την οικονομική αυτονομία της από την Επιτροπή, ενώ χρηματοδοτείται με το ποσό των 45 εκατ. ευρώ ετησίως.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είναι αρμόδια για τα λεγόμενα «αδικήματα ΠΟΣ». Τα αδικήματα αυτά περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ, που αφορά συνολική ζημία ύψους τουλάχιστον 10 εκατ. ευρώ
• απάτη που αφορά δαπάνες και τελωνειακή απάτη
• διαφθορά που επιφέρει ή ενδέχεται να επιφέρει ζημία στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ
• υπεξαίρεση ενωσιακών πόρων ή περιουσιακών στοιχείων από δημόσιο λειτουργό
• νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες
• οποιαδήποτε άλλα αδικήματα τα οποία συνδέονται άρρηκτα με μία από τις προηγούμενες κατηγορίες

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διώκει επίσης αδικήματα που αφορούν τη συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση —εάν το επίκεντρο των δραστηριοτήτων της οργάνωσης αυτής είναι η τέλεση αδικήματος ΠΟΣ.

Πώς λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία

Κάθε αναφορά αδικήματος που λαμβάνει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία επαληθεύεται και καταχωρίζεται στο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων, ενώ στη συνέχεια η υπόθεση ανατίθεται σε Ευρωπαίο εντεταλμένο εισαγγελέα. Αν κινηθεί έρευνα, ο Ευρωπαίος εντεταλμένος εισαγγελέας επιλαμβάνεται αυτής ως την ολοκλήρωσή της — με την υποστήριξη των οικονομικών ερευνητών και αναλυτών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, καθώς και των εθνικών αστυνομικών, τελωνειακών και φορολογικών υπηρεσιών.

Τα μόνιμα τμήματα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας παρακολουθούν τα μέτρα που λαμβάνουν οι Ευρωπαίοι εντεταλμένοι εισαγγελείς. Τα μόνιμα τμήματα είναι συνολικά 15 και το καθένα απ’ αυτά αποτελείται από τρεις Ευρωπαίους εισαγγελείς από χώρες άλλες από τη χώρα που εμπλέκεται στην έρευνα. Αυτό δημιουργεί ένα επιπλέον επίπεδο ανεξαρτησίας.

Μετά το πέρας της έρευνας, η υπόθεση εκδικάζεται ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων.

IN.GR