ΑνταπόκρισηΕιρήνη Ζαρκαδούλα
Ανησυχία και απογοήτευση επικρατεί στους κόλπους της ΕΕ για την αδυναμία επίτευξης προόδου στην ομαλοποίηση των σχέσεων Βελιγραδίου – Πρίστινας γεγονός που συνδέεται με την ευρωπαϊκή τους πορεία
Με αβροφροσύνες, θετικά μηνύματα αλλά χωρίς χρονοδιαγράμματα ήταν η αποστολή της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα Δυτικά Βαλκάνια μόλις μερικές ημέρες πριν από την παρουσίαση των εκθέσεων προόδου της Επιτροπής για τις υπό ένταξη χώρες, στις 8 Νοεμβρίου.
Αφενός έκανε λόγο για τη δυναμική που υπάρχει και το κατάλληλο μομέντουμ, αφετέρου μίλησε επί της ουσίας για σχέση δούναι και λαβείν επισημαίνοντας από το Βελιγράδι ότι όποια χώρα έχει αποτελέσματα πιο γρήγορα, μπορεί να προχωρήσει με ταχύτερα βήματα από κάποια που είναι πιο αργή στην υλοποίηση όσων απαιτούνται.
Ευρωπαϊκή πηγή εκτιμά ότι η Κομισιόν θα κάνει μία προσπάθεια «να τετραγωνίσει πολλούς κύκλους» στις επερχόμενες εκθέσεις διατηρώντας την αξιοπιστία και στηλιτεύοντας τα κακώς κείμενα και μη πεπραγμένα, αλλά αφήνοντας ταυτόχρονα ανοιχτό το ευρωπαϊκό παράθυρο.
Ανησυχία στην ΕΕ για τις σχέσεις Βελιγραδίου – Πρίστινας
Eιδικότερα, ανησυχία και απογοήτευση επικρατεί στους κόλπους της ΕΕ για την αδυναμία επίτευξης προόδου στην ομαλοποίηση των σχέσεων Βελιγραδίου – Πρίστινας γεγονός που συνδέεται με την ευρωπαϊκή τους πορεία όπως σημειώνει ευρωπαϊκή πηγή.
Την ανάγκη για εξομάλυνση είχε υπογραμμίσει και η Πρόεδρος της Κομισιόν, στην κοινή συνέντευξη τύπου που είχε παραχωρήσει με τον Πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάντερ Βούτσιτς στο Βελιγράδι στις 31 Οκτωβρίου υπογραμμίζοντας ότι «η βίαιη επίθεση της 24ης Σεπτεμβρίου στο Βόρειο Κόσοβο είναι εντελώς απαράδεκτη. Οι δράστες πρέπει να λογοδοτήσουν και να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη».
Όσον αφορά στην Αλβανία, καμία πρόοδος δεν έχει σημειωθεί στην υπόθεση του εκλεγμένου δημάρχου Χιμάρας, Φρέντι Μπελέρη κάτι που έχει άμεση σχέση με το κράτος δικαίου.
Στις 16 Οκτωβρίου, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τονίσει από τα Τίρανα ότι «η επίλυση του θέματος είναι αναγκαία προϋπόθεση προκειμένου η Ελλάδα να κάνει και αυτή το επόμενο βήμα και να συμφωνήσει στην εκκίνηση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων της Αλβανίας με την ΕΕ» αναφέροντας ταυτόχρονα ότι «η Ελλάδα στηρίζει σταθερά και αταλάντευτα την ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων».
Πάντως, η Πρόεδρος της Κομισιόν, από τα Σκόπια είχε ανακοινώσει στις 30 Οκτωβρίου πακέτο στήριξης 6 δις ευρώ για τις μεταρρυθμίσεις στα Δυτικά Βαλκάνια.
Επί τάπητος βρίσκεται και η ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας και της Μολδαβίας. Ακόμη και εάν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ταχθεί υπέρ της εκκίνησης της διαδικασίας για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις των δύο αυτών χωρών, απαιτείται ένα εύλογο χρονικό διάστημα για να γίνει πράξη. Μεταξύ άλλων απαιτείται συμφωνία για το διαπραγματευτικό πλαίσιο καθώς και διακυβερνητική διάσκεψη με τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Κιέβου να ζητούν το χρονικό περιθώριο να μην υπερβαίνει τους έξι πρώτους μήνες του 2024.
Τέλος, δύο είναι οι εκθέσεις που αφορούν στην Τουρκία με την ΕΕ να φαίνεται διατεθειμένη να ακολουθήσει την πολιτική του καρότου και του μαστιγίου. Η έκθεση που αφορά στην ενταξιακή πορεία της χώρας εκτιμάται ότι θα είναι σε μεγάλο βαθμό αρνητική.
Από την άλλη, η επιλογή του να παρουσιαστεί την ίδια ημέρα η έκθεση την οποία ζήτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2023 από τον Ύπατο Εκπρόσωπο Ζοζέπ Μπορέλ και την Κομισιόν, στοχεύει εν μέρει να λειτουργήσει κατευναστικά και πυροσβεστικά δίνοντας περιθώρια συνεργασίας και θετικής ατζέντας.